اعوذبالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم
آیات شریفه ۱۷ و ۱۸ سوره مبارکه زمر :
«وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَنْ يَعْبُدُوهَا وَأَنَابُوا إِلَى اللَّهِ لَهُمُ الْبُشْرَىٰ ۚ فَبَشِّرْ عِبَادِ
و کسانی که از عبادت طاغوت پرهیز کردند و به سوی خداوند بازگشتند، بشارت از آن آنهاست؛ پس بندگان مرا بشارت ده!
الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ
همان کسانی که سخنان را می‌شنوند و از نیکوترین آنها پیروی می‌کنند؛ آنان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده، و آنها خردمندانند.»
صدق الله العلی العظیم
_____________________
در كلام امیر المومنین (ع) آمده است:
«الحكمة ضالة المۆمن فخذ الحكمة و لو من اهل النّفاق
حکمت گمشده مۆمن است پس حکمت را فراگیرید گرچه از اهل نفاق باشد.»
زیرا ملاک ارزیابی گفتار حق و یا باطل، آن است که انسان باید حق را اقتباس و از باطل پرهیز کند.
رسول الله (صلی الله علیه و آله) فرمود:
«خذوا الحق من اهل الباطل و لا تاخذوا الباطل من اهل الحق، کونوا نقاد الکلام
حق را از اهل باطل اخذ کنید و باطل را از اهل حق دریافت نکنید، نقاد سخن باشید.»
از این روایت چند نکته قابل استفاده می باشد:
۱- معیار گزینش هر چیزی حق است اگرچه از اهل باطل باشد در نتیجه کلام کسی که اهل اسلام نیست یا چهره مناسبی در اجتماع ندارد، نباید تخطئه شود بلکه باید آن را شنید و مورد محک قرار داد.
۲-چه بسا افرادی که خود را داعی حق می دانند و کلام باطل می گویند در نتیجه نباید کلام این افراد را بدون تأمل قبول کرد بلکه باید با ملاک های عقلی و شرعی مورد سنجش قرار داد و بعد از صحت آن را قبول کرد .
۳-حق ممکن است در دست اهل ناحق باشد لذا اینگونه نیست که همه افکار فرد اهل باطل را ردّ کرد بلکه ممکن است کلام حقی را بگوید.
۴-در نهایت آنچه خواسته همه انبیا و ادیان الهی است نقاد کلام شدن و جنس شناس شدن است. تکامل و رشد افکار به وسیله نقد کلام صورت می گیرد و در صورتی که آزادی بیان و تفکر نباشد و تنها یک فکر بر جامعه حاکم باشد دیگر چه جای نقد و بررسی کلام خواهد بود.
از این رو فرمودند: «انظر الی ما قال و لاتنظر الی من قال »
امام علی (علیه السلام) فرمود:
«خذوا الحکمة ولو من المشرکین
حکمت را فرا بگیرید اگرچه از مشرکین باشد. »
انسان مۆمن اندیشه های حکیمانه را از هر که باشد فرا می گیرد، حتی اگر مشرک یا منافق باشد.
منبع : سرکار خانم زهرا انصاری نسب،بخش نهج البلاغه تبیان
_____________________
یكى از راه‌هاى آزمودن عقيده،آن است كه صاحب رأى،آزمايش شود كه:آيا به خود اجازه مى‌دهد در آرا و عقايد ديگر بنگرد و آنها را مورد پژوهش و بررسى قرار دهد،يا معتقد است كه هر آنچه وى مى‌گويد،صواب و صحيح،و آنچه ديگران مى‌گويند،نادرست و باطل است؟
آن كه به بيمارى خوددانابينى مبتلاست-كه لازمه‌اش اين است كه خود را داناى مطلق مى‌انگارد-احساس نمى‌كند به مطالعه و بررسى آراى ديگران نيازمند است؛ولى آن كه از اين بيمارى در امان است و به اندازۀ محدودِ دانسته‌هاى خويش در برابر مجهولاتِ بى‌نهايت،آگاه است،احتمال مى‌دهد كه فهم ديگران درست باشد.بدين روى به رأى خويش بسنده نمى‌كند و آراى ديگران را مورد پژوهش و بررسى قرار مى‌دهد.امام على عليه السلام در حديثى مى‌فرمايد:
«ما أعْجَبَ بِرَأيِهِ إِلّا جاهِلٌ.
جز نادان،كسى به رأى خود،خوش‌بين نيست.»
منبع : کتاب شریف مبانی شناخت ، تالیف آقای محمد ری شهری، انتشارات موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث
والعاقبه للمتقین
التماس دعا
یامهدی
موضوعات مرتبط: سیر و سلوک
برچسب‌ها: محمد ری شهری
