اعوذبالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم
فرازی از خطبه ۱۹۲ قاصعه
«و تدبّروا أحوال الماضين من المؤمنين قبلكم، كيف كانوا في حال التّمحيص و البلاء. ألم يكونوا أثقل الخلائق أعباء، و أجهد العباد بلاء، و أضيق أهل الدّنيا حالا. اتّخذتهم الفراعنة عبيدا فساموهم سوء العذاب، و جرّ عوهم المرار، فلم تبرح الحال بهم في ذلّ الهلكة و قهر الغلبة، لا يجدون حيلة في امتناع، و لا سبيلا إلى دفاع. حتّى إذا رأى اللّه سبحانه جدّ الصّبر منهم على الأذى في محبّته، و الاحتمال للمكروه من خوفه، جعل لهم من مضايق البلاء فرجا، فأبدلهم العزّ مكان الذّلّ، و الأمن مكان الخوف، فصاروا ملوكا حكّاما، و أئمّة أعلاما، و قد بلغت الكرامة من اللّه لهم ما لم تذهب الآمال إليه بهم.»
ترجمه
«در احوال مؤمنان پيشين بينديشيد كه در حال آزمايش و امتحان چگونه بودند؟ آيا آنها بيش از همۀ مردم بار مشكلات را بر دوش نكشيدند و بيش از همۀ بندگان (خدا) در شدت و زحمت نبودند و از همه جهانيان در تنگناى سختترى قرار نداشتند؟ فرعونها آنان را بردۀ خويش ساختند و پيوسته آنها را در بدترين شكنجهها قرار دادند و تلخيهاى روزگار را جرعه جرعه به آنها نوشاندند و همچنان اين وضع با ذلّت و هلاكت به سبب قهر و غلبۀ ظالمان ادامه يافت.
نه چارهاى داشتند كه از آن وضع سر باز زنند و نه راهى براى دفاع از خود مىيافتند، تا زمانى كه خداوند سبحان جدّيت آنها را در صبر و استقامت در برابر ناملايمات در مسيرمحبّتش و تحمّل ناراحتيها را به جهت خوف و خشيتش در آنها مشاهده كرد. در اين هنگام گشايشى از تنگناهاى بلا براى آنان فراهم ساخت؛ ذلّت را به عزّت، و ترس و ناامنى را به امنيّت مبدّل كرد و آنها زمامداران فرمانروا و پيشوايان برجسته شدند و آنقدر لطف و كرامت الهى شامل حالشان شد كه هيچكس فكر آن را هم دربارۀ آنان نمىكرد.»
عوامل پيروزى مؤمنان پيشين
گرچه مشكلات زندگى اقوام پيشين و امتحانات سخت و سنگين آنها محدود به زمان فراعنه نبود؛ ولى از آنجا كه در قرآن مجيد بارها به مشكلات عظيم بنى اسرائيل در زمان فرعون اشاره شده و همه مسلمانان با آنها آشنا هستند، امام عليه السّلام مخصوصا به زندگى آنها اشاره مىكند كه از يك سو همۀ آنان را به صورت بردگان درآورده بودند و سختترين كارها را از آنها مىكشيدند و كمترين امكانات را در اختيارشان مىنهادند و در صورت احساس خطر مردانشان را مىكشتند و زنان را براى خدمتكارى و كنيزى زنده نگاه مىداشتند. ساليان دراز بر آنها گذشت و هيچ راهى براى نجات نيافتند ولى سرانجام لطف خداوند شامل حال آنها شد و به طرز معجزهآسايى بر دشمنان پيروز شدند. و فراعنه و اعوان آنها را به ديار عدم فرستاد.
آرى! هنگامى كه انسان از ميدان امتحان سربلند درآيد خداوند ابرهاى تيره و تار مشكلات را كنار مىزند و آفتاب درخشان پيروزى چهرۀ خود را نمايان مىسازد. آنگونه كه دربارۀ حضرت موسى و يارانش و اقوام ديگرى همانند آنها واقع شد.
قرآن مجيد در مورد بنى اسرائيل و فرعونيان در اين زمينه توضيح بيشترى دارد كه زواياى اين پيروزى را نشان مىدهد، مىفرمايد:
« «كَمْ تَرَكُوا مِنْ جَنّٰاتٍ وَ عُيُونٍ وَ زُرُوعٍ وَ مَقٰامٍ كَرِيمٍ وَ نَعْمَةٍ كٰانُوا فِيهٰا فٰاكِهِينَ كَذٰلِكَ وَ أَوْرَثْنٰاهٰا قَوْماً آخَرِينَ
چه بسيار باغها و چشمهها كه از خود به جاى گذاشتند و زراعتها و قصرهاى زيبا و گرانقيمت و نعمتهاى فراوان ديگر كه در آن غرق بودند اينگونه ما آن (اموال و حكومت) را ميراث براى اقوام ديگرى قرار داديم».
در جاى ديگر مىفرمايد:
« «وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوٰارِثِينَ»
«ما مىخواستيم بر مستضعفان زمين منّت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان روى زمين قرار دهيم».
صدق الله العلی العظیم
منبع: کتاب شریف پیام امیرالمومنین (ع) ، تالیف آقای ناصر مکارم شیرازی،انتشارات امام علی (ع)
والعاقبه للمتقین
التماس دعا
یا مهدی
موضوعات مرتبط: سیاسی و اجتماعی
برچسبها: ناصر مکارم شیرازی